אַרבּעט, פרעסט, זויפט, און מןהסתּם פעלן עס קיין צרות אויך נישט, און סוֹףיכּ?-סוֹף וואס? צוּם סוֹף שטאַרבּט עס-- אוּן אלץ איז פארשוואונדן וי מיטן רויך. אנדערש איז מיט דעם ייױ, מיט אַ גוּטן ייד, אַ ייד;בּבּחינת מוֹח", וואס די גאנצע וועלט איז בּאַטאפן געוװואָרן פוּנזיינעטוועגן, וואס ער איז דער איינציקער צענטראַלער פּוּנקט, וואס זיין גאַנץ לעבּן איז מכווון בּלױיז צוּ טאָן דעם וילן פון זיין בּאַטעפער אוּן זיך מתדבּק זיין אין אים... דער צדיק איז דער תּכלית פוּן דער וועלט. גאָט, בּרוּך הוא, האט איינגעזען, אז צדיקים זענען פאַראן ווייניק, האט ער גענוּמען אוּן האָט זי פאַרפלאנצט אין יעדן איינציקן דוֹר. אוּן איך, נוּ, ווען איך, למשל, וװאָלט מיך בּאַ. מיט צוּ זיין אזא צדיק וי ר' נהמן בּראסלאָװער?.. ניין, ווייזט אויס, אז מדארף געבּוירן ווערן אַ צדיק, מדארף ארויס. קוּמען אויף דער וועלט האָבּנדיק אַ גרויסע נשמה.. אַי, מין לערנען דאָך: ,הכל בּידי שמים, חוץ מיראת שמים"! איז דערפוּן געדרונגען, אז דער מענטש איז אַ בעליבּחירה און אפּילן א קנעכט און א דינסט קענען דערגרייכן צוּ דער מדרגה פון משה רבּינוּ----- האַ?
דער עיקר איז, א מענטש דארף זיין אן עָניו, ער דארף זיך שעמען פאר זיין בּאשעפער, ער דארף געדענקען, אז ער איז אַ ווערמל, אז ער קומט ארויס פוּן אטפּה סרוּחה, אז ער איז אן ערדישער גוּף... אוּן דערדאָזיקער געדאנק האט זך בּיי מיר בּאַזעצט צוזאמען מיט דער אמונה, אז דער מענטש איז דער אויסדערוויילטער פוּן אלע בּאטעפענישן, דער מלך פוּן דער נאטור, די קרוין פונס בּאַשאף. ער האט געטאָן איין מצוה- אוּן ער האט אריבּערגעוואוֹיגן זיך אוּן די גאנצע וועלט לכּף זכות-----
די וועלט האט זיך בּיי מיר פֿאָרגעשטעלט אין דער געשטאלט פון דער יידישער אוּמה, מחוץ פון איר האט גאָך. נישט עקזיסטירט, סזענען, אמת, פאראן נאך אַיּמות, די אומות
37