מחשבות? דו בּיסט דען נישט פו? מיט אלע שלעכטע מידות! און וואס האָסטוּ אױיפגעטאָן? צו וועלכער פּדרגה בִּיסטוּ דער. גאַנגען! די ביסט דאָך ערגער פוּן זײ: זי ווייסן נישט, זײי טוּען עס גישֵט גערנוויליק, אָבֶּער דו ווייסט דאָך יאָ וועגן לעבּן פוּן יענע אַלע פרומע לייט, די הייליקע אוּן גרויסע-קענסטו זיך דען גלייכן צו זײ? שוין אָפּגערעדט וועגן די ַּנאים, אִמּוֹרָאִים, אוּן די גרויסע מענטשן וואס אין די מדרשים און אינם זוֹהר, נאר אפילו דער ,אוֹהב2 ישראל", דער שליה הקְדוֹש אָדער דער מחבַּר פוּן ,יסוֹד ושוֹרש העבוֹדה",.. אט דאס זענען צדיקים.. אוּן דו... דו--בּיסט גאָרנישט!
מיט דער גװואַלדיקער גרויסקייטפון דידאָזיקע צדיקים, די. העלדן, האבּ איך בּאַוויזן זיך צו בּאַקענען אין דער פרייער צייט. וען איך פלעג קוּמען אין בּית-מדרש אַריין אַ בּיסל פאַרן דאַװנען, פלעג איך אַרײנקוּקן אין ספרים. איך האב געוואוסט ווי גרויס עס אין די זינד פוּן בִּיטול:תּוֹרה. אלימלך מֵלוה, וועלכער איז דאַן געווען איינער פוּן די אָנ. געזעעגע אוּן חשוּבע יונגעלייט, פלעגט ליבּהאָבּן מיך צוּ פאַר. מאַטערן מיט גימִטריאוֹת, מיט נוֹטריקון'ס אוּן פאַרשײדענץ מראי-מקוֹמות, וועלכע זענען געקומען אַ דאנק דרוקפעלערן אָדער צוי ליבּן פעלן פון שרייבּצייכּנס. ער פלעגט זי אויסזוכן מיט גרויס טאַלאנט אוּן פלעגט זי געפינען אין ,חזקוני", אין ,מאור עינים" אָדעף אין ,טור ברקת".
ווען מיין גייסְט האט זיך נישט צופרידנגעשטעלט, בִּעְוונוֹתִינוּ הרבּים, מיט די פאַרשײדענע לימודים, מיט וועלכע סהאָבּן מיך געשטאָפּט מיינע לערערס אוּן רבּיים, מיטן גאַנצן האַרצן,- מיט /הלכות נדה ומקואות" וואס אין יוֹרה-דעה, וואס סהאט מיך געלערנט ר חנן-נתן, דער רב פוּן שטאָט,- האב איך גענומען זוכן נאָך ספרים. איך האבּ געלייענט אַלץ, וואס ס'איו מיר געקומען אין האַנט אַריין. אבי מיט רבא'ן דאס איז אַ צאָזונדערע זאַך; דאס איז אָ וודאי דער עיקר; דאס איז
39