דער ניער-מפר הדרשות"
אונז אידען איז דא די לאזונג פון קדש עצמך נמותר לך, אפילו אזעלכע זאכען וואס דעם אידען איז ערלויכט מוז ער עס אויך טאן מיט א געזונדער פועמליכקיט, ווען מיר דערמאנען די נעמען פון אונזערע נחולים װי א ווילגער נאון, א נודע ביהודה, א וני ר' יונתן איינשיץ א חכם צני א חתם סופר וכדומה, זעהען מיר פאר אונן מלאכים אין געשטאלט פון מענשען אין וועמענס לעכען מיר קענען נישט געפונען דעם קלענצטען פלעקי,
איצט פארשטעהען מיר שוין, יתרו איז נעווען א נוי און ער האט געוואוסט אז נא זי קען זיין א איש חיל אבעו ער זאל דעוביי אויך ויין אונמאראל,, דאריבער האט ער כעדארפט אויסועכנען געבען אנשי חיל אויך, יראי אלקים, אנשי אמת שונאי נצע, משה דאגענען האט אבער געוואוסט אז בא אידען ווען איינער איז א איש חיל איז ער שוין במילא מיט אלע מדות טוכות און איז א ראי א ירא אלקים א איש אמת און א שונא נצע, און דערפאר זאנט טאקי די תורה ויבחר משה אנשי היל און רעכענט נישט אויס די איברינע מעלות וואס יתרן האט אויסגערעכענט.
איצט פארשטעהען מיר שוין דעם דערמאנטען מאמר, וי דער שטיינער איז פון אונזערע חכמים האבען זי דא אויך געדעדט ברמז, פארשטעלט, אז גור פארשטענדינע מענשען זאלען פארשטעהען די כונה פון. זייערע רייד, א פאלקאמענער מעגש הייסט נאכ'ן נענויף פֿון אונזערע חכמים,= נאר דער וועלכער איז ביירע, א סור מרע און א עשה טוב, דאס הייםט אז ער איז מקיים אלץ מצות עשה פון דער תורה און איז נישט עוכר אױיף די מצות לא תעשה און דאס קען מען געפוך נען כרמז אינם ווארט אֹדם וואס איז די ראשי חנות פון אשמוה דוכי מחטא און אויך פון דוך מצותיך ארוץ, האכען אונזערע חכמים געוואלט זאגען אז נור מיר אירען וועלכע מיר זענען מקיים די מצות פון דער תורה און מיר זעגען פור מרע און עשה טוב, ווערען. אנגערופען= אדם אין וועלכען ס'איז מרומו דער פור מרע דורך די ראשי חבות פון אשמרה דוכי מחטא, און דער עשה טוב וועלכער איז מרומז אין די ראשי חכות פֿון דרך מצותיך ארוי דא האט זךְ נישט געהאגה דעלט פון דער איינפאכער טייטש פונ'ס ווארט ארם, מענש, אז אונזערע חכמים זאלען זאגען אז נאר א איד איז א מענש און די אומות העולם זענען נישט קיין מענשען. דא האגען אונזערע חכמים אנגערייטעט א העכערען נעדאנק וואס איז געהאלמען אין ווארט אדס, דער סור מרע און עשה טוב, דאס מקיים זיין די מצות עשה און לא תעשה, דארויף האנען זיי געזאנט, אתם קרוין אדם ואין אומות העולס קרוין ארם, און דאס האט שלמה נעזאגט, סוף דבר הכל נשמע, את אלקים ירא דאס איז סור מרע, ואת מצותיו שמור. איז עשה פוג, כי זה.כל" האדם, ווייל דאס אלעס איז מרומז אין ווארט אדם וואס איז די ו'ת פון אשמרה דוכי מחטא און פון דרך מצותיך ארוי
-- 55-