Vorrede. 8
Franci, mediterraneæ gentes, ſcrutarentur res patr ias ac ſingulorum amnium accolas, quantam putas lucem, ſplendorem atq́; gloriam inuentura eſſet Germania?
In ſpecic aber werden die Mercker angeredet von dem weitberuͤhmeten Hiſtorico Alberto Krantzio, der im ſelben jahr/ darinn Doctor Martinus Lutherus den Ablaskram angefochten/ vnd etliche Theſes
Dawider hat laſſen ausgehen/ von dieſer Welt abgeſchieden/ vnd kurtz vor ſeinem ende/ da er des Herrn Lutheri Theſes geſehen/ fol geſaget haben: Frater vade in cellam& dic: MISERERE MEI DEVS. Denn er hats dafür gehalten/ dieſer geringe Moͤnch würde wider den Vapſt/ fuͤr deſſen autoritet macht vnd gewalt ſich auch die Roͤmiſche G eyſere vnd andere Koͤnige fuͤrchten muſten/ weniger denn nichts mit ſeinen Theſibus ausrichten Aber der ausgang hats bewieſen/ das Lutherus von Gott ſonderlich dazu ſey erwehlet worden/ das er hat muͤſſen die dreyfache Rron/ der Bapſtlichen heiligkeit angreiffen/ vnd das Euangelion alſo von vielen Abgoͤttiſchen greweln reinigen vnd lentern: Dafür Gott billich lob vnd danck ʒuſagen. Dieſer Rrantʒius nun ſchreibet lib. 9. VVandaliæ cap.) 5. alſo: Sed rerum geſtarum in hac prouincia( Marchia Brand.ſc.) diigentiorem explicationem relegamus in eius prouinciæ habitatores, quos habet illa ciuilitate doctiſsimos, vt de annalibus ſui: (quos illos audio tenere copioſiſsimos premant qua q́; cognitu digniisima. Ne tamen fabulas pro veritate dant: diligenter& ipſi curabunt. Nam primordia ant iquitatum in hac gente(quod fps queſti ſumus) fabulis& inan ibus ani libuss q; neuijs ſunt pleniſsima. ö
In genere vnnd ſpecie zugleich redet auch Andreas Althamerus in ſeinem vorgedachten Buch/ da er faſt am ende alſoꝑ ſchreibet: Quiſq; ſuæ patrie vetuſtates, priſca monumentaz; veteres cult ores,& memorabilia facta exploret, eruta in lucem proferat. meo& aliorum quorundam exemploraut ſaltem ijs, quorum hoc ſtudium curæ eſt, communicet. Vnd bald darauff ſtehen dieſe wort: Si ſingulerum gent ium nat ionumq́; Germaniæ eruditi in hoc incumberent, vt ſuæ gentis
9 originem, auctum, ant iquas Hiſtor ias eruerent, daremus cam Germaniæ deſcriptionem qualem ſuæ terræ nec Græci nec Latini dediſſent. Quærant igitut Saxones ſuæ gentis incunabula, hiſtorias, veteres terra culfores,& quoties illos murärit. Idem faciant Marchiæ habitatores, Pomerani, Pruſsij, Sileſij, Moraui,
PPohemĩ/ Luſatij Milni}, Voitlandis Tor ingi, Eranci, Sueui, El ſata, Rheni accolæHe ei, VVeſtuaſi, Geld ij Hollandi, Eriſin lola, ac alij Germanorum populi.
Vnd dis ſind alſo die yrſachen/ dadurch ich bewogen vnd angereitzet worden/ dis Chronicon ʒuſchreiben/ vnd in den Druck zugeben/ ch mus zwar bekennen/ das ich zu ſolchem werck faſt vntuͤchtig/ dieeil ein ſolch alter vnd iudicin mals dazu erfordert wir/ in nd an mir nicht zufinden. Jedoch kan ich dis mit gutem Gewiſſen auch ſagen/ das ich meinen hoͤchſten fleis angewand/ vnd das meine gethan/ vnd hiermit nur andern habe wollen vrſach vnd anleitung geben/ der ſachen beſſer nach zu dencken/ vnd ein vollkommenes Merck zuſchreiben. Senn ich wolte nicht gerne von mir ſagen laſſen/ das ich Gallina filius albæ der klugen Hennen Sohn were/ der alles wuͤſte/ wie jene bey de gethan/ danon in Vita AEF ſopi meldung geſchicht: Sondern ich halte
es für einen ruhm/ das ich etwas ausgerichtet/ vnnd laſſe dis bey mir
nicht wenig/ ſondern viel gelten/ das der poet geſagt:
w
5
ö
In